ارزیابی زراعی – بوم شناختی اراضی شهرستان گنبدکاوس جهت کشت گندم دیم با استفاده از تحلیل‌های مکانی GIS

Authors

Abstract:

سابقه و هدف: گندم در سطح وسیعی از اراضی کشاورزی دنیا تحت نظام های مختلف زراعی کشت می‌شود. حدود ٦٦ درصد از سطح زیر کشت گندم در ایران به‌صورت دیم می‌باشد. برآوردهای موجود نشان می‌دهد که نیاز ایران به گندم تا سال 1400 از مرز 20 میلیون تن در سال خواهد گذشت. تعیین تناسب اراضی برای یک گیاه خاص مانند گندم نیازمند در نظر گرفتن بسیاری از متغیرهاست. ارزیابی متغیرهای محیطی و درک محدودیت‌های فیزیکی می‌تواند به تعیین مناطق مستعد کشاورزی کمک کند. ویژگی‌های توپوگرافی، شرایط اقلیمی و کیفیت خاک یک منطقه مهمترین متغیرهای تاثیرگذار در ارزیابی تناسب اراضی هستند. هدف از این مطالعه ارزیابی زراعی – بوم شناختی اراضی کشاورزی شهرستان گنبدکاوس جهت کشت گندم دیم با استفاده از قابلیت‌ها و تحلیل‌های مکانی سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)می‌باشد. مواد و روش‌ها: برای این کار ابتدا نیازهای زراعی – بوم‌شناختی گیاه گندم با استفاده از منابع علمی تعیین گردید. سپس براساس آن، نقشه‌های موضوعی مورد نیاز تهیه شدند. متغیرهای محیطی مورد مطالعه دمای متوسط سالانه، دمای کمینه سالانه، دمای بیشینه سالانه، دمای مطلوب جوانه زنی، دمای مطلوب سبنله‌دهی، دمای مطلوب پر شدن دانه، متوسط تشعشع، بارش سالانه، بارش پاییزه، بارش بهاره، بارش اردیبهشت ماه، درصد شیب، ارتفاع از سطح دریا، جهات شیب، ماده آلی، شوری وpH می‌باشد. پس از تهیه این لایه‌ها، کار طبقه‌بندی و رتبه‌بندی هر لایه در چهار طبقه (بسیار مستعد، مستعد، نیمه‌مستعد و غیر مستعد) صورت گرفت. از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی برای تعیین وزن معیارها از طریق تجزیه و تحلیل پرسشنامه‌های AHPاستفاده شد. در پایان بوسیله روش هم‌پوشانی وزنی در محیط GIS، نقشه تناسب اراضی در 4 پهنه تولید شد. یافته‌ها: در این مطالعه مشخص گردید که به ترتیب 20/9 و 73/24 درصد از زمین‌های کشاورزی شهرستان گنبدکاوس جهت تولید گندم در پهنه‌های بسیار مستعد و مستعد قرار می‌گیرند. این مناطق در بخش‌های جنوبی شهرستان شناسایی شدند. در این اراضی از نظر انواع متغیرهای بارش و دما، درصد شیب، ارتفاع از سطح دریا و عوامل خاکی، محدودیتی جهت کشت گندم دیم وجود ندارد. در این ارزیابی پهنه‌های نیمه مستعد (92/39 درصد) و غیر مستعد (15/26 درصد) به قسمت‌های مرکزی، شمالی و شمال شرقی شهرستان اختصاص یافت. این مناطق حداقل از نظر یک متغیر محیطی دارای محدودیت بودند. نتیجه‌گیری: در این تحقیق مشخص شد که بیشتر اراضی کشاورزی مورد مطالعه از نظر توپوگرافی و اقلیمی شرایط مناسبی برای تولید گندم دارند و محدودیتی از این نظر وجود ندارد. از عوامل محدودکننده کشت گندم دیم در مناطق نیمه مستعد و غیر مستعد، بارش اندک سالانه و بهاره، درصد ماده‌آلی پایین و شوری بالای خاک را می‌توان نام برد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی زراعی بوم شناختی اراضی شهرستان آق قلا (استان گلستان) جهت کشت گندم دیم با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS)

به منظور ارزیابی زراعی –بوم شناختی اراضیکشاورزی شهرستان آ‌ق‌قلا در استان گلستان جهت کشت گندم دیم، از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) ) استفاده شد. بدین منظور لایه های محیطی منطقه مورد بررسی، جمع آوری و نقشه های موضوعی مورد نیاز تهیه شد، که شامل 17 نقشه از جمله نقشه شیب، ارتفاع از سطح دریا، بارش، دمای بیشینه، دمای کمینه، دمای متوسط و برخی عناصر پرمصرف و کم مصرف خا...

full text

ارزیابی زراعی بوم شناختی اراضی شهرستان آق قلا (استان گلستان) جهت کشت گندم دیم با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی(gis)

به منظور ارزیابی زراعی –بوم شناختی اراضیکشاورزی شهرستان آ ق قلا در استان گلستان جهت کشت گندم دیم، از سامانه اطلاعات جغرافیایی (gis) و فرایند تحلیل سلسله مراتبی(ahp) ) استفاده شد. بدین منظور لایه های محیطی منطقه مورد بررسی، جمع آوری و نقشه های موضوعی مورد نیاز تهیه شد، که شامل 17 نقشه از جمله نقشه شیب، ارتفاع از سطح دریا، بارش، دمای بیشینه، دمای کمینه، دمای متوسط و برخی عناصر پرمصرف و کم مصرف خا...

full text

پهنه‌بندی زراعی-بوم شناختی اراضی کشاورزی شهرستان گرگان جهت کشت جولخت بر اساس منطق بولین

این تحقیق به منظور پهنه‌بندی اراضی کنونی شهرستان گرگان جهت کشت جو لخت با ارزیابی چند عامل محیطی، بر اساس منطق بولین و با کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی صورت گرفت. برای این کار ابتدا نیازهای بوم‌شناختی و زراعی گیاه زراعی با استفاده از منابع موجود تعیین گردید. پس از تهیه این اطلاعات، درجه‌بندی آنها انجام شد. سپس براساس متغیر‌های این جدول‌، لایه‌های اطلاعاتی مورد نیاز تهیه گردید. این لایه‌ها عبارت ب...

full text

ارزیابی تناسب اراضی شهرستان گنبد کاووس جهت کشت جو دیم با استفاده از تحلیل‌ سلسله مراتبی

به­ منظور ارزیابی تناسب اراضی کشاورزی شهرستان گنبد کاووس جهت کشت جو دیم، از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و تحلیل‌های مکانی سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده شد. برای این منظور، ابتدا نیازهای زراعی- بوم­شناختی گیاه جو با استفاده از منابع علمی تعیین و سپس بر اساس آن، نقشه­های موضوعی مورد نیاز تهیه شدند. متغیرهای محیطی مورد مطالعه از جمله دمای متوسط سالانه، دمای کمینه سالانه، دمای بیشینه س...

full text

مطالعه پتانسیل اراضی کشت گندم دیم در استان گلستان با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)

افزایش روزافزون جمعیت و نیاز به تامین مواد غذایی مورد نیاز آن‌ها از دغدغه‌های اصلی دولت‌ها می‌باشد. شناسایی مکان‌های مناسب برای کشت نیز از الزامات این امر است. استان گلستان به واسطه برخورداری از شرایط مناسب جغرافیایی از جمله استان‌های برتر کشت گندم در ایران می‌باشد. این پژوهش با استفاده از داده‌های عناصر بارش، دما، ویژگی‌های خاک، توپوگرافی، شیب و داده‌های عملکرد گندم دیم استان گلستان به واکاوی ...

full text

برآورد احتمال وقوع عوامل اقلیمی موثر در زراعت دیم گندم و جو پاییزه در اراضی کشاورزی شهرستان‌های آق‌قلا، گنبدکاوس و کلاله با استفاده از تحلیل‌های مکانی GIS

سابقه و هدف: پتانسیل اقلیمی اراضی برای تولیدات زراعی عمدتا تحت تاثیر مقدار، توزیع بارش و نیاز آبی گیاهان می-باشد. ارزیابی متغیرهای محیطی و هم‌چنین پیش‌بینی پدیده‌های اقلیمی می‌تواند به تعیین مناطق مستعد کشاورزی دیم کمک کند. در دیم‌زارهای بین عملکرد دانه و رطوبت موجود در خاک همبستگی معنی‌داری وجود دارد، به‌طوری که کاهش رطوبت تقریباً کلیه‌ی فرآیندهای فنولوژیکی از جمله دانه‌بندی را تحت تأثیر قرار م...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 2

pages  1- 17

publication date 2018-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023